Mỗi người lao động đều cần phải tham gia những bảo hiểm bắt buộc để bảo vệ quyền lợi cho chính bản thân. Một trong số đó không thể bỏ qua bảo hiểm thất nghiệp, đây là chế độ đặc biệt khi xảy ra rủi ro bị mất việc làm thì sẽ nhận được khoản trợ cấp tương ứng. Vậy đây là loại bảo hiểm gì thì cùng tìm hiểu những thông tin chi tiết ngay qua bài viết dưới đây.
Bảo hiểm thất nghiệp là gì?
Hiện nay trên thị trường có rất nhiều loại bảo hiểm trực tiếp cho các quyền lợi của người lao động mà quan trọng nhất là bảo hiểm thất nghiệp. Không phải lúc nào công việc cũng được suôn sẻ trong cả cuộc đời, rủi ro bị mất việc luôn thường trực trong cuộc sống mỗi người. Vậy hiểu loại bảo hiểm này là gì, chế độ được quy định như nào thì cùng theo dõi ngay với một số điểm dưới đây.
Hiểu rõ định nghĩa bảo hiểm thất nghiệp là gì?
Theo quy định của Luật lao động thì tất cả người trong độ tuổi lao động không phân biệt trình độ hay dân tộc đều phải tham gia bảo hiểm bắt buộc. Mà bao gồm trong đó là bảo hiểm thất nghiệp đóng vai trò cực kỳ quan trọng cho quyền lợi chính đáng của người lao động. Được hiểu đơn giản thì đây là bảo hiểm bảo vệ chế độ, hỗ trợ của bạn khi gặp phải rủi ro ngừng việc hay không tìm được việc làm.
Bảo hiểm sẽ thanh toán một khoản tiền trợ cấp đúng theo quy định của điều 42 Luật Việc làm được ban hành năm 2013. Theo đó thì người lao động khi ngừng việc có thể nộp hồ sơ đề nghị được hưởng chế độ, tuy nhiên cần phải đáp ứng đầy đủ những điều kiện theo quy định. Ngoài việc trợ cấp khoản tiền thì còn được hỗ trợ học nghề và tìm kiếm một công việc mới theo đúng nguyện vọng.
Công cụ nào sử dụng để tính bảo hiểm này?
Tính đến thời điểm hiện tại thì mức hưởng bảo hiểm thất nghiệp đã được quy định rõ ràng tại Điều 50 của Luật Việc làm ban hành năm 2013. Theo đó thì cách tính mức hỗ trợ bảo hiểm thất nghiệp được tính theo công thức sau:
Mức hưởng hàng tháng = Mức trung bình lương quy định đóng bảo hiểm hàng tháng của 06 tháng gần nhất trước khi nghỉ nghiệp * 60%
Những mức hưởng lương hàng tháng tối đa sẽ không quá 5 lần mức lương cơ sở theo quy định của Luật với người lao động thực hiện chế độ lương theo quy định hoặc không quá 5 lần so với quy định về mức lương tối thiểu của vùng đối với người lao động thực hiện chế độ lương do người sử dụng lao động đưa ra.
Mức đóng bảo hiểm thất nghiệp theo tháng
Đối với người lao động đang tham gia đóng bảo hiểm thất nghiệp thì điều quan tâm hàng đầu chính là mức đóng. Cũng như các loại bảo hiểm khác thì người tham gia sẽ thực hiện đóng theo hàng tháng, điều này cũng được quy định rõ nên chỉ cần tuân thủ theo. Dưới đây là giải đáp chi tiết cho bạn đọc có thể hiểu hơn về mức đóng theo tháng đang được áp dụng:
Mức lương làm căn cứ để áp dụng đóng bảo hiểm thất nghiệp
Không phải ai cũng có thể tham gia được loại bảo hiểm rủi ro thất nghiệp này, chỉ được áp dụng cho những người làm trong công ty, nhà máy, cơ quan nhà nước. Mức tiền lương để đóng bảo hiểm cũng phải thực hiện theo chế độ lương quy định do nhà nước quy định. Mỗi mức lương sẽ có mức đóng khác nhau và cũng vì đó mà mức hưởng cũng khác nhau.
Tiền lương sử dụng để đóng bảo hiểm thất nghiệp chính là tiền lương căn cứ cho việc đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc. Tiền lương đó bao gồm cả hệ số chênh lệch đã được bảo lưu theo quy định của pháp luật về các khoản tiền lương. Mức lương được phép sử dụng để đóng bảo hiểm không được vượt quá 20 lần so với mức lương cơ sở theo quy định của luật việc làm.
Theo Điểm 1.1 Khoản 1 của Điều 6 trong Quyết định 595/QĐ-BHXH ban hành năm 2017 thì mức lương tháng đóng BHXH bắt buộc chính là khoản tiền lương theo ngạch, theo cấp bậc hay quân hàm. Các khoản phụ cấp tương đương theo chức vụ hay các khoản phụ cấp cho người có thâm niên vượt khung, phụ cấp thâm niên theo năm làm nghề.
Mức lương đóng bảo hiểm tháng theo quy định mới nhất
Sau khi hiểu rõ về khái niệm tiền lương có thể được sử dụng để đóng các loại bảo hiểm thì mức đóng sẽ được áp dụng theo điều số 57 của Luật việc làm đã được ban hành từ năm 2013. Theo đó thì người lao động chỉ đóng 1% mức thu nhập hàng tháng còn người sử dụng lao động sẽ đóng 1% nữa cho loại bảo hiểm thất nghiệp và nhà nước sẽ hỗ trợ 1% cho người lao động đủ điều kiện.
Điều kiện cần và đủ để hưởng bảo hiểm thất nghiệp
Bảo hiểm thất nghiệp chỉ phát huy tác dụng khi mà người lao động rơi vào trạng thái bị mất việc làm. Người lao động tham gia bảo hiểm sẽ nhận được những khoản trợ cấp tương đương với năm tham gia và những hỗ trợ về việc học nghề hay tìm việc theo mong muốn. Để có thể hưởng các hỗ trợ đó từ cơ quan bảo hiểm thì cần phải đảm bảo đủ những điều kiện sau đây:
Những điều kiện cần thiết để hưởng trợ cấp thất nghiệp
Điều đầu tiên là người lao động phải tham gia đóng bảo hiểm bắt buộc và thất nghiệp trong suốt quá trình làm việc kể cả lao động chính thức hay lao động hợp đồng. Hiện nay có 3 dạng hợp đồng đang được các công ty có đăng ký kinh doanh với nhà nước áp dụng không phân biệt là công ty nhà nước hay công ty tư nhân hay có vốn đầu tư nước ngoài.
Hợp đồng vô thời hạn, hợp đồng có thời hạn nhất định và hợp đồng thời vụ từ 3 tháng đến tối đa l2 tháng đều phải đóng từ đủ 12 tháng bảo hiểm trở nên. Trước thời gian chính thức bị thất nghiệp từ đủ 24 tháng đối với quy định điều kiện tại điểm a và điểm b trong khoản 1 của Điều 43 Luật Việc làm năm 2013. Còn trước thời gian 36 tháng theo điểm c trong khoản 1 Điều 43 của Luật Việc làm 2013.
Là những người có mong muốn được hưởng trợ cấp thất nghiệp và đã hoàn tất các giấy tờ có liên quan nộp đến cơ quan bảo hiểm gần nhất. Kể từ ngày nộp hồ sơ sau 15 ngày mà vẫn không tìm kiếm được việc làm khác thì sẽ được giải quyết các khoản trợ cấp theo quy định của pháp luật. Có thể thấy loại bảo hiểm này hỗ trợ rất tốt quyền lợi cho người lao động có thể trang trải khi không có thu nhập.
Những trường hợp bị loại trừ khi hưởng bảo hiểm thất nghiệp
Người được hưởng bảo hiểm thất nghiệp là toàn bộ người lao động đang làm việc nhưng bị tạm ngưng vì bất kỳ lý do gì. Nhưng bên cạnh đó nhà nước cũng quy định rõ một số trường hợp sẽ không được giải quyết cho dù có đầy đủ điều kiện trên đây:
- Những người nghỉ việc để thực hiện nhiệm vụ với đất nước như đi nghĩa vụ quân sự, tham gia vào phục vụ tổ quốc và nhân dân sẽ không được hưởng bất kỳ khoản trợ cấp thất nghiệp nào.
- Những người buộc phải nghỉ việc để tiếp tục học tập hay đi sang nước khác để học hỏi kinh nghiệm và lấy bằng.
- Những người buộc phải chấp hành những hình phạt cho các hành vi vi phạm của bản thân như vào trường giáo dưỡng hay các cơ sở giáo dục bắt buộc hay cơ sở cai nghiện.
- Những người vi phạm pháp luật buộc phải nghỉ làm để chấp hành hình phạt tạm giam, phạt tù.
- Những người đi sang nước ngoài theo diện du học hay đi xuất khẩu lao động hoặc sang nước ngoài định cư.
- Những người bị tử vong do bất kỳ lý do nào.
Mức hưởng bảo hiểm thất nghiệp được tính thế nào?
Bất kỳ người lao động nào cũng cần phải nắm được rõ mức hưởng chế độ thất nghiệp là bao nhiêu. Điều này đã được quy định rõ trong các khoản, điều luật dưới sự quản lý hợp pháp của nhà nước nên bạn không phải lo lắng bất kỳ điều gì. Để có thể thấy rõ được sự hỗ trợ cần thiết của loại bảo hiểm này thì tìm hiểu chi tiết mức hưởng và thời gian hưởng cụ thể như sau:
Chế độ bảo hiểm thất nghiệp quy định mức hưởng là gì?
Mức hưởng trợ cấp thất nghiệp hằng tháng bằng 60% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm thất nghiệp của 06 tháng liền kề trước khi thất nghiệp;
Không quá 05 lần so với mức lương cơ sở với những người lao động thuộc đối tượng đủ điều kiện thực hiện chế độ tiền lương do Nhà nước quy định (Không quá 7.450.000 đồng) hoặc;
Không quá 05 lần so với mức lương tối thiểu vùng đã được quy định rõ ràng trong Bộ luật lao động đối với người lao động đã đóng bảo hiểm thất nghiệp đúng theo chế độ tiền lương do người sử dụng lao động quyết định tại thời điểm có quyết định chấm dứt hợp đồng lao động và hợp đồng làm việc.
Không quá 23.400.000 đồng đối với vùng I; không quá 20.800.000 đồng đối với vùng II; không quá 18.200.000 đồng đối với vùng III; không quá 16.250.000 đồng đối với vùng IV).
Thời gian hưởng trợ cấp bảo hiểm thất nghiệp
Thời gian để có thể hưởng trợ cấp thất nghiệp sẽ được tính theo tổng số tháng đóng bảo hiểm thất nghiệp trước khi bị mất việc làm, đó là:
- Đóng đủ 12 tháng đến đủ 36 tháng thì sẽ được hưởng tối thiểu 03 tháng trợ cấp thất nghiệp;
- Sau đó, cứ đóng đủ tiếp thêm được 12 tháng thì được hưởng thêm 01 tháng trợ cấp thất nghiệp nhưng tối đa không quá 12 tháng.
- Thời điểm hưởng bảo hiểm được tính 16 ngày sau ngày chính thức có quyết định nghỉ việc.
Kết luận
Có thể thấy được bảo hiểm thất nghiệp đặc biệt quan trọng đối với tất cả những người đang trong độ tuổi lao động. Việc đóng bảo hiểm sẽ hỗ trợ trực tiếp cho bạn khi gặp phải rủi ro bị mất việc làm, hơn nữa còn giúp đỡ cho bạn có được công việc mới một cách dễ dàng hơn. Hy vọng với những thông tin trên quý bạn đọc có thêm hiểu biết về loại bảo hiểm đặc biệt này.
