Bạn đang trong thời gian thai kỳ và bạn muốn tìm hiểu về những quyền lợi của người phụ nữ khi mang thai và sinh con? Tất cả sẽ được quy định trong chế độ thai sản dành cho phụ nữ, để hiểu rõ hơn chúng tôi mời bạn tiếp tục theo dõi bài viết.
Chế độ thai sản được chúng ta hiểu như thế nào?
Hiện nay chế độ thai sản được hiểu là một trong những chế độ của bảo hiểm xã hội cung cấp, nhằm đảm bảo quyền lợi cho phụ nữ. Đây được xem là một trong những chính sách xã hội quan trọng nhất không thể thiếu của mỗi quốc gia nhằm mục đích ổn định đời sống kinh tế- xã hội- chính trị.
Hiện nay chúng ta có hai hình thức thực hiện bảo hiểm xã hội là: bảo hiểm xã hội tự nguyện và bảo hiểm xã hội bắt buộc. Trong đó bảo hiểm xã hội bắt buộc được hiểu như là loại hình bảo hiểm mà xã hội bắt buộc một số đối tượng phải tham gia bảo hiểm. Còn bảo hiểm tự nguyện là bảo hiểm không yêu cầu bắt buộc một đối tượng hay một nhóm đối tượng nào đó phải tham gia bảo hiểm.
Theo như các quy định tại bảo hiểm xã hội thì chế độ thai sản là một trong những chế độ của bảo hiểm xã hội nhằm đảm bảo quyền lợi về nguồn thu nhập và sức khỏe của người lao động trong khi đang mang thai hoặc thời kỳ sinh con.
Ai là đối tượng có thể nhận quyền lợi chế độ thai sản
Theo như các điểm a,b,c,d,đ và h trong khoảng một thuộc điều 2 của bộ luật bảo hiểm xã hội năm 2014 đã quy định những đối tượng có thể áp dụng chế độ mang thai bao gồm những cá nhân hay tổ chức thuộc:
- Những người đã làm việc theo hợp đồng xác định thời gian hay không xác định thời gian, hợp đồng làm việc theo thời vụ hay làm thêm một công việc nhất định có thời gian tối thiểu từ 3 tháng kéo dài cho đến 12 tháng (kể cả hợp đồng lao động đã được ký kết giữa người đại diện theo pháp luật đối với người lao động dưới 15 tuổi theo các quy định về pháp luật người lao động).
- Những người lao động đã được ký kết hợp đồng lao động và thời gian làm việc từ đủ 1 tháng cho đến dưới 3 tháng.
- Những người làm việc cho cơ quan nhà nước gọi tắt là cán bộ công viên chức nhà nước.
- Những công nhân của bộ quốc phòng hay công nhân của công an và những người làm công tác trong các cơ quan tất yếu của nhà nước.
- Ngoài ra chế độ này còn đường áp dụng đối với sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp trong khối quân đội nhân dân; sĩ quan, hạ sĩ quan của khối nghiệp vụ; Sĩ quan, hạ sĩ quan của khối chuyên môn kỹ thuật công an nhân dân và những người làm cơ quan yếu được hưởng lương như của quân nhân.
- Những người đang quản lý doanh nghiệp điều hành hợp tác xã và có mức hưởng tiền lương.
Những điều kiện để có thể hưởng thai sản
Theo như căn cứ vào Bộ luật bảo hiểm xã hội 2014 thì có quy định về điều kiện và hưởng chế độ thai sản đối trong các trường hợp sau đây:
- Lao động nữ hiện đang làm phụ nữ mang thai, mang thai hộ hay được người mẹ nhờ mang thai hộ
- Lao động là phụ nữ đang trong quá trình sinh
- Lao động nữ có nhận con nuôi với thời gian dưới 6 tháng tuổi
- Những lao động nữ đã đặt vòng tránh thai và có những biện pháp triệt sản
- Những lao động nam đã và đang đóng bảo hiểm xã hội khi đang có vợ mang thai hoặc sinh con
Trường hợp lao động nữ sinh con, mang thai hộ hoặc nhận con nuôi dưới 6 tháng tuổi thì bắt buộc đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 6 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng được tính trước khi sinh con hoặc nhận con nuôi.
Trong trường hợp người lao động nữ sinh con được đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 12 tháng trở lên mà đột xuất mang thai phải nghỉ việc để chăm dưỡng. Bạn phải đóng bảo hiểm xã hội ít nhất 3 tháng trở lên trong khoảng thời gian 12 tháng trước khi sinh con để hưởng chế độ thai sản.
Bên cạnh đó bộ luật cũng đã quy định rằng người lao động mà đã đủ điều kiện theo quy định tại khoản 2 và khoảng 3 của điều 39 luật bảo hiểm xã hội mà đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc trước thời điểm sinh con hoặc nhận con nuôi dưới 6 tháng tuổi được hưởng chế độ khi mang thai theo khoản 1 điều 39.
Thời gian để có thể hưởng chế độ thai sản
Theo bộ luật bảo hiểm xã hội được ban hành năm 2014 đã quy định cụ thể về thời gian được hưởng chế độ khi mang thai. Thời gian chế độ khi mang thai được chia ra làm 6 trường hợp khác nhau. Dưới đây chúng tôi xin liệt kê cụ thể các trường hợp và quyền lợi của mỗi trường hợp.
Thời gian để hưởng thai sản khi giai đoạn khám thai
Theo như quy định tại điều 32 đã chỉ ra thời gian được hưởng chế độ thai sản khi mang thai trong thời gian khám thai rằng: Đối với những lao động nữ mang thai và có nhu cầu phải đi khám thai thì sẽ được sắp xếp nghỉ việc được 5 lần và mỗi lần một ngày.
Đối với những trường hợp phải khám thai ở cơ sở xa hoặc người mang thai có những bệnh lý không bình thường thì sẽ được ưu tiên nghỉ được 2 ngày cho mỗi lần khám. Thời gian nghỉ việc sẽ được quy định tại điều 3 bảo hiểm xã hội 2014, tính theo ngày làm việc mà không trừ vào những ngày nghỉ lễ nghỉ Tết hay ngày lễ hàng tuần.
Thời gian để hưởng chế độ thai sản khi bị sảy thai
Căn cứ vào điều 33 của bộ luật bảo hiểm xã hội 2014, đã quy định rằng khi nữ lao động bị sảy thai hay phá thai hoặc với bất kỳ bệnh lý nào làm cho thai chết sẽ được nghỉ việc theo chế độ sản phụ. Thời gian nghỉ việc sẽ được quy định như sau:
- Đối với những bào thai dưới 5 tuần tuổi nghỉ tối đa 10 ngày.
- Những bào thai từ năm tuần tuổi tới 13 tuần tuổi sẽ được nghỉ 20 ngày.
- Những bào thai từ 13 tuần tuổi đến 25 tuần tuổi sẽ được nghỉ 40 ngày.
- Những thai nhi từ 25 tuần tuổi trở lên sẽ được nghỉ 50 ngày.
Thời gian để hưởng chế độ thai sản khi giai đoạn sinh con
Tại điều 34 của bộ luật xã hội 2014 đến quy định về thời gian hưởng chế độ sản phụ sau khi sinh con rằng: Với những lao động nữ mà đã sinh con thì được nghỉ việc và được hưởng chế độ này trước và sau khi sinh con khoảng 6 tháng.
Với những trường hợp lao động nữ sinh đôi hoặc sinh 2 trở lên thì theo quy định, cứ mỗi đứa con người mẹ sẽ được nghỉ thêm một tháng bù và thời gian nghỉ hưởng chế độ thai sản, trước khi sinh sẽ không được nghỉ quá 2 tháng.
Bên cạnh đó bộ luật cũng đã quy định rằng lao động nam đã và đang đóng bảo hiểm xã hội khi có vợ sinh con hoặc đang trong quá trình chăm sóc được nghỉ việc theo chế độ khi mang thai như sau:
- Lao động Nam sẽ được nghỉ năm ngày làm việc
- Trong trường hợp vợ phải xin theo phương thức phẫu thuật hay sinh non dưới 32 tuần tuổi thì sẽ được nghỉ 7 ngày làm việc.
- Với trường hợp vợ sinh đôi hoặc sinh nhiều hơn hai đứa con thì sẽ nghĩ được 7 ngày làm việc và được cộng thêm 3 ngày làm việc đối với mỗi đứa con.
- Với trường hợp vợ sinh đôi trở lên mà phải xin theo phương thức phẫu thuật thì sẽ được nghỉ tận 14 ngày làm việc.
Thời gian hưởng chế độ thai sản khi con chết dưới 2 tháng tuổi
Với trường hợp đứa con sinh ra bị mất hoặc trong quá trình nuôi dưỡng đứa con dưới 2 tháng tuổi bị mất thì người mẹ sẽ được nghỉ việc theo chế độ thai sản 4 tháng tính từ ngày sinh con. Trong trường hợp đứa con lớn hơn 2 tháng tuổi mà bị mất thì người mẹ sẽ được nghỉ thêm 2 tháng tính từ ngày con mất.
Thời gian để hưởng chế độ thai sản khi bạn nhận nuôi con
Đối với người lao động nhận con nuôi dưới 6 tháng tuổi thì sẽ được sắp xếp nghỉ việc nuôi con đến khi đứa con được 6 tháng tuổi. Trong những trường hợp cả cha và mẹ đều tham gia đầy đủ bảo hiểm xã hội thì theo quy định của chế độ sản phụ thì chỉ cha hoặc mẹ được nghỉ theo viện hưởng chế độ.
Thời gian hưởng thai sản khi dùng biện pháp tránh thai
Theo như điều 37 của Bộ luật bảo hiểm xã hội 2014 đã quy định khi, vợ chồng thực hiện các biện pháp tránh thai thì người lao động được hưởng chế độ sản phụ theo sự chỉ định của cơ sở khám chữa bệnh có thẩm quyền sẽ được nghỉ tối đa 7 ngày đối với lao động nữ khi đặt vòng tránh thai hoặc 15 ngày đối với lao động thực hiện biện pháp triệt sản.
Chế độ thai sản và mức hưởng
Tại điểm a của khoảng 1 điều 39 luật bảo hiểm xã hội 2014 đã quy định về mức hưởng của chế độ khi mang thai rằng mức hưởng của một tháng sẽ bằng 100% so với mức bình quân tiền lương mỗi tháng đóng bảo hiểm xã hội của 6 tháng trước khi nghỉ việc để hưởng chế độ thai sản.
Đối với trường hợp những người đóng bảo hiểm xã hội chưa đủ 6 tháng thì sẽ được quy định tại những điều 32 điều 33 và các khoảng 2, 4, 5, 6 của điều 34 và điều 37. Bên cạnh đó đều 38 cũng đã quy định về mức trợ cấp khi sinh con hoặc nhận con nuôi rằng người nhận con nuôi dưới 6 tháng tuổi sẽ được trợ cấp bằng hai lần so với tháng lương tại cơ sở lao động của mẹ đẻ hoặc người nhận con.
Kết luận
Chế độ thai sản là quyền lợi không những của phụ nữ mà còn của đàn ông khi tham gia đầy đủ bảo hiểm xã hội. Mong rằng thông qua bài viết này chúng tôi có thể cung cấp gần như là đầy đủ nhất những quy định về chế độ khi mang thai để mọi người cùng nắm bắt thông tin mà không bị chịu thiệt thòi.
