Bảo hiểm y tế là một hình thức bảo hiểm bắt buộc do Nhà nước ban hành, áp dụng đối với từng nhóm đối tượng theo quy định của pháp luật với mục tiêu chăm sóc sức khỏe, không phải vì mục đích lợi nhuận. Luật bảo hiểm y tế có nhiều thay đổi trong năm 2022, dưới đây là những nội dung của luật bảo hiểm mới nhất.
Luật bảo hiểm y tế 2022 có gì thay đổi so với luật cũ
Tham gia BHYT chính là trách nhiệm, là nghĩa vụ và quyền lợi của mọi người dân, các cơ quan, tổ chức. Mỗi năm, luật bảo hiểm y tế sẽ được ra nghị định mới, năm 2022 luật được thay đổi và bổ sung một vài nội dung so với luật cũ.
Thẻ BHYT được cấp cho người dân để làm căn cứ và điều kiện hưởng quyền lợi khi khám, chữa bệnh. Những năm trước đây, việc sử dụng thẻ BHYT bằng giấy có khá nhiều vấn đề như dễ rách, hư hỏng, mờ thông tin trên thẻ,… gây khó khăn cho việc thủ tục hưởng quyền lợi.
Vì vậy, theo quy định mới, Cơ quan BHXH sẽ thực hiện phát hành thẻ BHYT điện tử cho người tham gia. Đây là loại thẻ được làm từ chất liệu nhựa, tương tự như thẻ ATM của các ngân hàng. Tuy nhiên, thẻ BHYT điện tử được gắn thêm chip điện tử nhằm tích hợp các thông tin của người tham gia BHYT.
Nhờ những tính năng của thẻ bảo hiểm y tế mới bằng điện tử, người bệnh không cần phải mang theo nhiều giấy tờ tùy thân. Bên cạnh đó các khâu kiểm định, thanh toán, quản lý thông tin của người khám chữa bệnh cũng được quản lý dễ dàng hơn trước đây.
Những nhóm đối tượng bắt buộc phải tham gia BHYT
Theo luật bảo hiểm y tế năm 2022, gồm có 6 nhóm đối tượng bắt buộc tham gia BHYT bao gồm:
Nhóm do người lao động đóng
Nhóm này bao gồm:
- Người lao động làm việc bằng hợp đồng lao động không xác định thời hạn, hợp đồng lao động với thời hạn từ đủ 3 tháng trở lên.
- Người lao động là người quản lý doanh nghiệp được hưởng tiền lương; cán bộ, công chức, viên chức.
- Người hoạt động không chuyên trách ở thị trấn, xã, phường theo quy định của pháp luật.
Nhóm do cơ quan BHXH đóng
Luật bảo hiểm y tế quy định nhóm do cơ quan bảo hiểm xã hội đóng bắt buộc phải tham tha BHYT:
- Người được hưởng lương hưu, trợ cấp mất sức lao động mỗi tháng.
- Người đang hưởng trợ cấp bảo hiểm xã hội mỗi tháng do bị tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp. Công nhân cao su đang được hưởng trợ cấp tháng theo quy định của Chính phủ.
- Người lao động nghỉ việc được hưởng trợ cấp ốm đau do mắc bệnh thuộc Danh mục bệnh cần chữa trị dài ngày của Bộ Y tế ban hành.
- Cán bộ xã, phường, thị trấn đã nghỉ việc và đang được hưởng trợ cấp bảo hiểm xã hội hằng tháng.
- Người lao động trong thời gian nghỉ việc được hưởng chế độ thai sản khi sinh con hay nhận nuôi con nuôi.
- Người đang hưởng trợ cấp do thất nghiệp.
Nhóm do ngân sách nhà nước đóng
Theo luật bảo hiểm y tế nhóm do ngân sách nhà nước đóng bao gồm:
- Sĩ quan, hạ sỹ quan, binh sĩ quân đội đang tại ngũ; hạ sĩ quan nghiệp vụ, hạ sĩ quan chuyên môn, kỹ thuật đang công tác trong lực lượng của công an nhân dân. Học viện công an nhân dân, chiến sĩ phục vụ có thời hạn; học viên cơ yếu được hưởng chế độ,…
- Cán bộ xã, phường hay thị trấn đã nghỉ việc và đang hưởng trợ cấp hằng tháng từ ngân sách nhà nước;
- Người đã ngưng hưởng trợ cấp mất sức lao động và đang hưởng trợ cấp hằng tháng từ ngân sách nhà nước;
- Những người có công cách mạng, cựu chiến binh;
- Đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp đang trong kỳ đương nhiệm;
- Trẻ em dưới 6 tuổi;
- Những người thuộc diện được hưởng trợ cấp bảo trợ xã hội hằng tháng;
- Người thuộc hộ gia đình nghèo; dân tộc thiểu số sinh sống ở vùng có điều kiện kinh tế khó khăn; người đang sinh sống tại vùng đặc biệt khó khăn; người đang sinh sống tại xã đảo, huyện đảo;
- Thân nhân của người có công với cách mạng là cha mẹ đẻ, vợ hoặc chồng, con của liệt sĩ; những người có công nuôi dưỡng liệt sỹ;
- Thân nhân của người có công với cách mạng, trừ những đối tượng quy định tại điểm i khoản này;
- Thân nhân của những đối tượng quy định tại điểm a khoản 3 Điều này;
- Người đã ký hiến tặng bộ phận cơ thể theo quy định của pháp luật;
- Người nước ngoài đang học tập tại Việt Nam và được cấp học bổng từ ngân sách của Nhà nước Việt Nam.
Nhóm người được ngân sách nhà nước hỗ trợ các mức đóng
Nhóm người được ngân sách nhà nước hỗ trợ mức đóng theo luật bảo hiểm y tế 2022 bao gồm:
- Người thuộc hộ gia đình cận nghèo theo đúng tiêu chí chuẩn cận nghèo của quy định của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.
- Người trong hộ gia đình nghèo đa chiều nhưng không thuộc trường hợp được ngân sách nhà nước đóng BHYT theo quy định.
- Học sinh, sinh viên.
- Người thuộc hộ gia đình làm nghề nông, lâm nghiệp, ngư nghiệp và diêm nghiệp có mức sống trung bình theo quy định của Chính phủ, Thủ tướng.
Nhóm do người sử dụng lao động đóng
Nhóm do người sử dụng lao động đóng bao gồm những đối tượng sau:
- Thân nhân của công nhân, các viên chức quốc phòng đang phục vụ trong Quân đội, bao gồm đối tượng theo quy định tại điểm a, b và c khoản 13 Điều 3 Nghị định 146/2018/NĐ-CP.
- Thân nhân của công nhân công an đang trong quá trình phục vụ Công an nhân dân bao gồm đối tượng theo quy định tại điểm a, b và c khoản 13 Điều 3 Nghị định 146/2018/NĐ-CP.
- Thân nhân của những người làm công tác khác trong tổ chức cơ yếu, bao gồm đối tượng theo quy định tại điểm a, b và c khoản 13 Điều 3 Nghị định 146/2018/NĐ-CP.
Các đối tượng khác
Ngoài những nhóm đối tượng trên, luật BHYT còn quy định việc bắt buộc tham gia BHYT đối với học viên đào tạo sĩ quan dự bị từ 03 tháng trở lên chưa tham gia BHXH, BHYT. Trong thời gian đào tạo sẽ được cơ sở đào tạo đóng BHYT theo quy định.
Quy định mức hưởng BHYT trong luật BHYT
Mức hưởng bảo hiểm y tế năm 2022 được quy định rõ ràng, phụ thuộc vào từng đối tượng và từng trường hợp đi khám chữa bệnh. Căn cứ Điều 22, Luật bảo hiểm y tế và quy định tại Điều 14, Nghị định 146/2018/NĐ-CP mức được hưởng BHYT có quy định như sau.
Mức hưởng khi khám chữa bệnh theo đúng tuyến
Theo luật bảo hiểm y tế, quỹ bảo hiểm y tế sẽ thanh toán chi phí KCB trong phạm vi được hưởng với mức hưởng như sau:
Hưởng 100% chi phí khám chữa bệnh
Giảm 100% chi phí đối với đối tượng quy định tại các khoản 3, 4, 8, 9, 11 và 17, Điều 3, Nghị định này.
Hưởng 100% chi phí KCB và không áp dụng giới hạn tỷ lệ thanh toán thuốc chữa bệnh, hóa chất, vật tư y tế và dịch vụ kỹ thuật theo quy định của Bộ trưởng Bộ Y tế đối với các đối tượng:
- Người tham gia hoạt động cách mạng trước ngày 01/01/1945; Người hoạt động cách mạng từ ngày 01/01/1945 đến ngày khởi nghĩa T8/1945;
- Bà mẹ Việt Nam anh hùng;
- Đối tượng là thương binh, người được hưởng chính sách như thương binh, thương binh loại B, bệnh binh suy giảm khả năng lao động 81% trở lên, khi điều trị vết thương, bệnh tật tái phát được giảm 100% chi phí theo luật bảo hiểm y tế.
- Người tham gia hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học có tỷ lệ suy giảm khả năng lao động từ 81 % trở lên;
- Trẻ em dưới 6 tuổi.
Ngoài ra, theo luật BHYT còn giảm 100% chi phí KCB đối với các trường hợp sau:
- KCB tại tuyến xã;
- Trường hợp có chi phí cho một lần KCB thấp hơn 15% mức lương cơ sở;
- Khi người bệnh có thời gian tham gia BHYT trong 05 năm liên tục trở lên và có số tiền cùng chi trả chi phí KCB trong năm cao hơn 06 tháng lương cơ sở, trừ trường hợp tự đi khám bệnh và chữa bệnh không đúng tuyến;
Hưởng 95% chi phí KCB theo luật
Những trường hợp được hưởng 95% chi phí KCB bao gồm:
- Người được hưởng lương hưu và trợ cấp mất sức lao động hằng tháng.
- Thân nhân của người có công cách mạng, trừ một số đối tượng theo quy định đặc biệt.
- Người thuộc hộ gia đình cận nghèo theo đúng tiêu chí chuẩn cận nghèo đã được quy định của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.
- Thành viên trong hộ gia đình nghèo đa chiều không thuộc trường hợp quy định tại Điểm a, Khoản 9, Điều 3, Nghị định 148/NĐ-CP.
Khi đối tượng khám chữa bệnh không đúng tuyến
Trường hợp người có thẻ bảo hiểm y tế đi KCB không đúng tuyến, sau đó được cơ sở nơi tiếp nhận chuyển đến cơ sở KCB khác sẽ được quỹ bảo hiểm y tế thanh toán chi phí KCB theo mức hưởng quy định tại Khoản 3, Điều 22, của luật bảo hiểm y tế mới nhất. Cụ thể:
- Tại bệnh viện tuyến trung ương, được hưởng 40% chi phí điều trị nội trú;
- Tại bệnh viện tuyến tỉnh là 100% chi phí điều trị nội trú tính từ ngày 01/01/2021 trong phạm vi cả nước;
- Tại bệnh viện tuyến huyện là 100% chi phí KCB kể từ ngày 01/01/2016.
Trường hợp đặc biệt của luật bảo hiểm y tế
Các trường hợp đặc biệt sau khi đi khám chữa bệnh không đúng tuyến được quỹ BHYT thanh toán như trường hợp đúng tuyến như sau:
- Trường hợp bệnh nhân cấp cứu;
- Đang điều trị nội trú và được phát hiện bệnh khác ngoài phạm vi chuyên môn của cơ sở KCB;
- Tình trạng bệnh diễn biến vượt quá khả năng chuyên môn của cơ sở KCB đúng tuyến;
- Dân tộc thiểu số hoặc người thuộc hộ gia đình nghèo tham gia BHYT đang sinh sống tại vùng có điều kiện kinh tế xã hội khó khăn, vùng đặc biệt khó khăn đi KCB BHYT;
- Người tham gia BHYT sinh sống tại các vùng xã đảo, huyện đảo.
- Trường hợp người tham gia BHYT khám chữa bệnh ban đầu tại trạm y tế tuyến xã giáp ranh của tỉnh giáp ranh sẽ được quỹ BHYT thanh toán 100% chi phí trong phạm vi được hưởng.
Kết luận
Trên đây chúng tôi đã tổng hợp một số những điểm thay đổi của luật bảo hiểm y tế 2022. Các chính sách, quy định về BHYT có ảnh hưởng trực tiếp tới người tham gia khi thực hiện khám chữa bệnh hay làm các thủ tục hưởng quyền lợi. Vì thế, bạn hãy cập nhật thông tin đầy đủ để áp dụng khi cần thiết.
